• 13 آذر 1399
• توسط admin

دستگاه تصفیه هوای صنعتی چیست؟

دستگاه تصفیه هوای صنعتی چیست؟

عموما در شهرهای بزرگ افراد در فصل های سرد سال یعنی پاییز و زمستان با مشکل آلودگی های بسیار زیاد و نیز پدیده ی وارونگی هوا دست و پنجه نرم می کنند. این امر برای افرادی که در مکان های صنعتی مشغول به کار هستند مانند کارخانه های پتروشیمی و غیره امری هر روزه بوده و آنها شاید بتوان گفت در تمامی روزهای سال در برابر آلودگی هایی که در محیط کارشان وجود دارد قرار درند. در اینجا است که یک مشکل بزرگ به وجود می آید. این افراد به شدت در معرض ابتلا به بیماری های تنفسی، قلبی و عروقی هستند و ریسک گرفتار شدن آنها به این بیماری ها به علت قرار گرفتن در معرض آلودگی های صنعتی بسیار زیاد می شود. حتی ممکن است این امر به یکباره اتفاق نیفتد و کم کم و به مرور زمان باابروز نشانه هایی از آان خود را نشان دهد.

برای همین افرادی که در واحدهای صنعتی مانند کارخانه ها یا پالایشگاه ها و غیره مشغول به کار هستند باید به شدت مراقب سلامتی خود باشند چرا که هر روزه با ماده های آلوده و عامل های بیماری روبرو هستند و خطری جدی سلامت آنها را تهدید می کند. طبق آمار هر ساله حدود ششصد و شصت هزار نفر به علت شغلی که به آن مشغول هستند متاسفانه به سرطان دچار می شوند. علاوه بر اینکه خود کارکنان می بایست پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند وظیفه ی اصلی و بزرگتر بر عهده ی کارفرما است که محیط کار را به گونه ای ایمن کند که کارکنان وی از هرگونه خطری خصوصا آسیب های جانی ایمن باشند. برای این منظور کارفرمایان می بایست در محل کار نسبت به استفاده و همچنین نصب دستگاه تصفیه هوای صنعتی اقدام کنند.

در این مطلب قصد داریم مختصری راجع به دستگاه تصفیه هوای صنعتی و انواع فیلترهای مورد استفاده در دستگاه های تصفیه ی هوا و نیز عامل هایی که سبب بروز آلودگی در مراکز صنعتی می شوند صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

چه عامل هایی سبب آلودگی مراکز صنعتی می شوند؟

برای این که با عامل های آلودگی مکان های صنعتی آشنا شویم باید لیست بالا بلندی را در نظر آورید چرا که کثرت این مواد سرطان زا در مکان های صنعتی بسیار زیاد است. به همین دلیل است که حتما در مکان های صنعتی باید از دستگاه تصفیه هوای صنعتی استفاده شود. این امر به خصوص خود را در جاهایی مثل صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و نیز صنعت های کوچکتر و دست پایین تری از جمله ساخت و تولید قطعه های لاستیکی و پلاستیکی، تولید شوینده ها، تولیدات رنگ و رزین و چسب و این دست از محصولات به خوبی نشان می دهد و کسانی که در این محیط ها مشغول به کار هستند با درصد بالایی از آلاینده های صنعتی به صورت روزانه در تماس هستند. برخی از این مواد به شرح زیر هستند:

BTEX ها: این دسته از مواد در گروه هیدروکربن های آروماتیک تک حلقه ای BTEX قرار می گیرند و از جمله ی آنها می توان از بنزن (Benzene) ، تولوئن Toluene)) ، اتیل بنزن ( (Ethylbenzeneو زایلن  (Xylene)نام برد. ماده ی بنزن در میان این مواد یکی از خطرناک ترین ها است و یکی از عامل های ابتلا به سرطان خون شناخته شده است.

PAH ها: این دست از مواد در گروه هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای PAH قرار می گیرند. یکی از معمول ترین شکل های این نوع از هیدروکربن ها دوده ی سیاه یا Soot است که بیشترین مصرف آن در صنایع ساخت لاستیک است. پایه ای ترین مولکولی که این ماده را می سازد بنزو پیرن است که به عنوان یکی از عامل هایی که به قطعیت سبب بروز سرطان های ریوی می شود شناخته می شود. همچنین خوب است بدانید این ماده به وسیله ی فلر کارخانه های فعال در صنعت های نفت و گاز و پتروشیمی در اندازه های بالایی آزاد شده و در هوا منتشر می شود. این امر خصوصا در منطقه های جنوبی کشورمان بسیار دیده می شود.

تصفیه هوا

چه صنعت هایی نیاز به دستگاه تصفیه ی هوا دارند؟

گفتیم وجود عامل های آلاینده در محل کار سبب به خطر افتادن جان کارمندان و افراد مشغول به کار در این مکان ها می شود. برای همین منظور بهتر است در این مورد هم اطلاعت به دست آوریم که کدام یک از صنعت ها بیش از بقیه نیازمند استفاده از دستگاه تصفیه هوای صنعتی هستند. برخی از این صنعت ها در ادامه آورده شده اند:

o صنایع پزشکی، بیمارستانی، ساخت تجهیزات و غیره یکی از صنعت هایی هستند که لازم است حتما از دستگاه هایی که وظیفه ی تصفیه کردن هوا را بر عهده دارند در آنها استفاده شود.

o در محل های بازیافت زباله با توجه به حجم الودگی که زباله ها به همراه دارند و در عین حال تولید نیز می کنند ضروری است از دستگاه تصفیه هوای صنعتی استفاده شود.

o صنایع پلاستیک هم با توجه به موادی که در آنها به عنوان مواد اولیه مورد استفاده قرار می گیرد می بایست حتما از تصفیه هوا بهره مند باشند.

o صنایع پتروشیمی هم از دیگر مکان هایی است که استفاده از دستگاه های تصفیه هوا در آنها ضروری است.

o در پالایشگاه ها هم به طور قطع بایستی از دستگاه تصفیه هوای صنعتی استفاده گردد.یکی از مکان هایی که استفاده از دستگاه های تصفیه هوا آن هم از نوع صنعتی برای آنها الزامی است آزمایشگاه ها هستند.

تصفیه صنعتی

دستگاه تصفیه هوای صنعتی چگونه کار می کنند؟

همانطور که از این دستگاه یعنی دستگاه تصفیه هوای صنعتی برمی آید از آن برای از بین بردن آلودگی ها اما در مقیاس بزرگ و صنعتی استفاده می کنند. این دستگاه ها انواع مختلفی دارند و هر یک با سیستم های منحصر بفردی به بازار ارائه می شوند. یکی از عمده ترین تفاوت های بین انواع دستگاه های تصفیه ی هوا چگونگی کارکرد سامانه ی فیلتر کردن ذرات معلق و آلاینده های آنها است.روش های فیلتر کردن بری هر دستگاه با دستگاه دیگر متفاوت است و به همین علت است که هر دستگاه و چگونگی فیلتر کردن ان دارای حسن ها و ایرادات مخصوص به خود است . در انواع دستگاه تصفیه هوای صنعتی فیلتر کردن هوای اطراف با توجه به میزان آلودگی مکانی که دستگاه در آن قرار دارد هماهنگی دارد. همچنین این دستگاه ها قادر هستند جهت هوا را نیز معین کنند و نیز به داکت هم متصل می شوند. در این دستگاه ها عموما نوعی از فیلترها وجود دارند که قادر هستند آلود کننده های هوا که در فاز گازی یا Gas- Phase قرار دارند را به خود جذب کنند. البته این نوع از فیلترها دارای پیچیدگی های مهندسی بیشتری در مقایسه با انواع فیلترهایی که آلوده کننده های جامد و مایعی که به صورت معلق در هوا هستند (آئروسل ها) دارند و با تکنولوژی روز همگام تر هستند.

سیستم فیلتر کردن الاینده ها در دستگاه های تصفیه ی هوا به دو صورت موجود است: نخست فیلتراسیون فعال که اکتیو (active هم نامیده می شود و دیگری فیلتراسیون غیر فعال یا پسیو (passive). در ادامه در مورد این انواع فیلتراسیون صحبت می کنیم.

فیلتراسیون

انواع سیستم های فیلتراسیون دستگاه تصفیه هوا

گفتیم سیستم های فیلتراسیون در دو نوع اکتیو و پسیو هستند. حال به توضیح مختصری راجع به آنها می پردازیم.

• فیلتراسیون اکتیو: در فیلتراسیون اکتیو دستگاه علاوه بر این که از یک سیستم پسیو بهره می برد به یونیزه کردن هوای پیرامون محل با از بین بردن ذره های عامل آلودگی نیز می پردازد. هنگامی که این ذرات یونیزه می شوند سنگین شده و همین امر سبب می شود تا آنها به صورت رسوب روی کف محیط مورد نظر قرار بگیرند. این سازوکار به غیر از اینکه آلودگی ها را از محیط حذف می کند باعث می شود تا مقداری گاز ازون هم تولید شود که برای سلامتی افراد خصوصا برای دستگاه تنفس آنها مضر است.
• فیلتراسیون پسیو: در این سیستم فیلتراسیون هوا به وسیله ی فن هایی که داخل دستگاه تصفیه وجود دارند به درون دستگاه مکیده می شوند و پس از اینکه از تمامی فیلترها رد شد و تصفیه شد هوای تمیز و پاکیزه و فاقد آلاینده ها از قسمت دیگر دستگاه تصفیه بیرون می آید و در محیط منتشر می شود. در این سیستم از تصفیه ی هوا به هیچ عنوان ماده ی آسیب رسانی تولید نمی شود و کلیه ی آلودگی ها در میان فیلترهایی که در دستگاه وجود دارند به دام می افتادند.

دستگاه های تصفیه هوا از نظر کاربردی چه تفاوت هایی با هم دارند؟

عموما دستگاه های تصفیه هوا برای کاربردهای مختلفی ساخته می شوند. برخی خانگی هستند و برخی دیگر در دسته ی دستگاه تصفیه هوای صنعتی قرار می گیرند. البته انواع خودرویی این دستگاه ها هم موجود است و به تولید می رسد. هر کدام از این نوع از دستگاه های تصفیه ی هوا قدرت فن متفاوت و فیلترهایی با سایزهای مختلف دارند. هرقدر دستگاه قوی تر باشد قطعا میزان هوایی که قادر به تصفیه ی آن است بیشتر می باشد.

ریسک ها و خطراتی که در روش های غیر جذبی تصفیه هوای صنعتی وجود دارند چیست؟

یکی از انواع دستگاه تصفیه هوای صنعتی دستگاه هایی هستند که از روش های غیر جذبی استفاده می کنند. این نوع از دستگاه های تصفیه دو ایراد بسیار بزرگ دارند که در ادامه به آنها می پردازیم:

o تصفیه ی هوا با ازون فریبی بزرگ: به تازگی نوعی از دستگاه ها در بازار عرضه شده اند که در تبلیغ آنها گفته می شود که آنها به کمک گاز اوزون می توانند با آلودگی های شیمیایی مقابله کنند و این دست از آلودگی ها را از بین ببرند. عموما این نوع از دستگاه ها بر اساس تجربه هایی که از استفاده از آنها ثبت شده است سبب بروز موارد منفی و آسیب رسان در هوای محیط می شوند و فقط گاها می توانند تاثیرات مثبت داشته باشند و به خوبی عمل کنند. پایه ی اصلی این دشته از دستگاه تصفیه هوای صنعتی تولید گاز اوزون است که این کار عموما به وسیله ی یک لامپ ماورا بنفش انجام می گیرد و سپس گاز اوزون تولید شده در محیطی که دستگاه در آن مستقر است پخش میشود. در تئوری هایی که برای این دستگاه ها بیان شده اند آنها ترکیب های آلوده کننده ی هوا که به VOC معروف هستند را به بخار آب و گاز کربن دی اکسید تبدیل می کنند که برای انسان خطر خاصی در بر ندارند. اما در عمل پیش بینی و تخمین این که این گاز اوزون با سایر ترکیباتی که در فضای مورد نظر موجود هستند چه واکنشی نشان می دهد کمی سخت بوده و حتی ممکن است ترکیباتی به وجود بیایند که از ترکیب اولیه بیشتر آسیب رسان باشند.